W skrócie:
Najlepszy aktor filmu: Maciej Stuhr
Najgorszy aktor filmu: Andrzej
Zieliński
Co w filmie smuci: mimo
wszystko- jawny trud uwolnienia się od „archetypu” polskiego żołnierza
Co w filmie cieszy: bardzo
wciągająca opowieść
Czy film jest przyzwoity: tak
Ocena: 4/6
Polskość, jak to
łatwo powiedzieć
Obława to jeden
z tych filmów, których nie można oceniać na gorąco. Dlaczego? A dlatego, że
uderza w tematykę, z którą identyfikujemy się jako naród, za którą cierpimy
jako naród i zaciekle się kłócimy jako naród, a każdy z osobna po cichu wie, że
nie warto.
Co roku wychodzą filmy, które chcą ugryźć wojnę,
powiedzieć coś nowego. Wychodzą też filmy, które absolutnie niczego nowego w
temacie powiedzieć nie chcą (pozdrawiam p. Wajdę). Ale ja nie o tym. Istota tkwi w fakcie, że ludzie są różni, a
wojna tylko te różnice uwypukla.
Film Krzyształowicza stara się być „normalny”,
sprawiedliwy, obiektywny. I nawet to wychodzi, ale trud widać. Rozumiem, że
polskiemu reżyserowi/ scenarzyście ciężko odciąć się od stereotypu, w który
wszyscy chcą wierzyć. Dlatego może reżyser Obławy
zza magiczną linię autentyczności wychodzi tylko jedną nogą.
To, co zawsze
Mamy bezwzględnego wobec wroga partyzanta (Dorociński). Mamy
polską świnię, co sprzedaje rodaków nazistom (Stuhr). Jego z kolei sprzedaje
własna żona (Bohosiewicz). Poza tym jest
młoda dziewczyna, która usługuje partyzantom, jednak siostra jest jej bliższa (Rosati).
No i to by było na tyle. Prosta historia, którą okropne okoliczności czynią
niesamowitą. I jedno jest pewne – ta opowieść wciąga. Półtorej godziny mija
błyskawicznie między innymi za sprawą niechronologicznego i stopniowego
ujawniania kluczowych faktów.
Surowe, smutne zdjęcia współgrają z fabułą. Muzyki
właściwie nie ma, więc jest jeszcze bardziej ascetycznie. Reżyser stara się być
obiektywny w ukazaniu historii, którą sam wymyślił, więc widzowi szkoda każdego
z bohaterów. Tylko, mimo wszystko, wiadomo, kto jest ten zły, a kto ten dobry.
I znowu wali po oczach pomnikowy wojak – co prawda ubrany w dziurawy sweter,
ale szorstki, silny- potrafi się przyznać do własnych słabości. Dorociński
robił co mógł, by jego postać była niesympatyczna, ale scenariusza nie zmienił.
Na domiar złego jest i dowódca (Zieliński)- pierwszy sprawiedliwy, dobry wuj,
twardy zwierzchnik. Źle się robi. Postać Rosati – niby nieoczywista i
zagadkowa, ale potraktowana z taryfą ulgową.
Tak naprawdę najbardziej dwuznaczną postacią jest Henryk
Kondolewicz. Stuhr stworzył świetną, ludzką kreację, wzbudzającą jednocześnie
żal i odrazę.
Obława to film
zwięzły i umiejętnie obmyślony. Dlatego też moja recenzja musiała być oszczędna.
Tylko jedno boli -reżyser zrobił wszystko, żeby nie urazić widza, a może nie powinien.
